Αλλεργία στη Διαφάνεια και την Λογοδοσία έχει η Περιφερειακή Αρχή Στερεάς Ελλάδας. Η περιπτωση του Ο.Π.Α.ΣΤ.Ε.

Το 2018 η Περιφέρεια Στερεάς Ελλάδας συγκρότησε τον Οργανισμό Πολιτιστικής Ανάπτυξης Στερεάς Ελλάδας (στο εξής: ΟΠΑΣΤΕ) ως αστική μη κερδοσκοπική εταιρία (ΑΜΚΕ).

Η Περιφέρεια βέβαια και εκ της λειτουργίας του ΟΠΑΣΤΕ δεν έχει κατορθώσει να νομιμοποιήσει ουσιαστικά, δηλαδή να δικαιολογήσει νομικοπολιτικά τον ΟΠΑΣΤΕ ο οποίος υπάρχει και λειτουργεί σε καθεστώς απόλυτης αδιαφάνειας κατά παράβαση του νόμου και δεν κάνει τίποτε άλλο παρά μόνο να χρηματοδοτεί, χωρίς όρους και προϋποθέσεις, διάφορες εκδηλώσεις πολιτιστικών και ή Αθλητικών φορέων της Περιφέρειας, και συνεπώς χωρίς την θέσπιση κριτηρίων τόσο ως προς την παραγωγή πολιτιστικού αποτελέσματος όσο και ως προς το ύψος της επιχορήγησης. Προεκλογικά διαπιστώσαμε την διοργάνωση εκδηλώσεων που χρηματοδότησε ο ΟΠΑΣΤΕ και στις οποίες οι υποψήφιοι της πλειοψηφίας και μόνο αυτοί ήταν παρόντες προς άγρα ψήφων.

Η κατάσταση αυτή είναι προκλητική και προσκρούει την αντίληψή μας για την διαφανή θεσμική λειτουργία της Περιφέρειας με κανόνες και διαδικασίες ιδίως ως προς τη διαχείριση του δημοσίου χρήματος και την εξάλειψη κάθε εστίας πελατειασμού. Αυτή η αντίληψη που συνάδει με την θέση μας για την Ισχυρή Περιφέρεια έρχεται σε σύγκρουση με την Περιφέρεια της σημερινής Περιφερειακής Αρχής που αντιλαμβάνεται τον ρόλο της και κυρίως την θεσμική δομή ως «μαγαζάκι» διαιώνισης της εξουσίας με όρους αδιαφάνειας, πελατειασμού και διαχείρισης μικροσυμφερόντων και μικροεξυπηρετήσεων.

Αυτή την κατάσταση, μέσα από τις διαδικασίες της Θεσμικής Αντιπολίτευσης που ασκούμε, εμείς η ΠΑΤΡΙΔΑ ΜΑΣ Η ΣΤΕΡΕΑ θα την πολεμήσουμε, θα την απονομιμοποιήσουμε και εντέλει θα επιδιώξουμε να την αλλάξουμε (αδιακρίτως εάν κάποιοι δεν καταλαβαίνουν τι σημαίνει αυτό).

Στην συνεδρίαση του Περιφερειακού Συμβουλίου της 24 Ιανουαρίου 2024 ο Περιφερειακός Σύμβουλος της Παράταξης Δημήτρης Κατσούλης κατέθεσε και ανέπτυξε την παρακάτω, πρώτη για το θέμα, Επερώτηση απευθυνόμενη στον κ. Περιφερειάρχη.

 

«Ο «ΟΡΓΑΝΙΣΜΟΣ ΠΟΛΙΤΙΣΤΙΚΗΣ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ ΣΤΕΡΕΑΣ ΕΛΛΑΔΑΣ» επιχορηγεί δράσεις της Περιφέρειας Στερεάς, αλλά και εκδηλώσεις και Συλλόγους, ανά Περιφερειακή Ενότητα. Οι αποφάσεις του Οργανισμού που αφορούν χρηματοδότηση Συλλόγων, Ν.Π.Ι.Δ., εκδηλώσεων δεν δημοσιεύονται στο Πρόγραμμα ΔΙΑΥΓΕΙΑ. Επίσης δεν δημοσιεύεται πρόσκληση, με κανόνες και προϋποθέσεις,  που καλεί Συλλόγους και Ν.Π.Ι.Δ. να καταθέσουν σχέδια και προτάσεις χρηματοδότησης τους, αλλά ούτε απολογιστική ετήσια αναλυτική παρουσίαση των Συλλόγων και άλλων οντοτήτων που έχουν χρηματοδοτηθεί, το σκοπό και το αποτέλεσμα της χρηματοδότησης.

Η κοινωνία της Στερεάς Ελλάδας έχει δικαίωμα να γνωρίζει δαπάνες που γίνονται για τις δραστηριότητες του Οργανισμού Πολιτιστικής Ανάπτυξης Στερεάς Ελλάδας. Οι πόροι αυτοί, εθνικοί ή περιφερειακοί πόροι, οφείλουν να υπηρετούν συγκεκριμένη αναπτυξιακή και πολιτιστική στρατηγική της Στερεάς. Να υπάρχει σαφής διαδικασία, δημόσια και διαφανής για τον τρόπο κατανομής των χρημάτων που σε καμιά περίπτωση δεν μπορεί να υποκρύπτουν χρήση των πόρων για μικροκομματική και προσωπική προβολή.

Οι θεσμοθετημένοι πόροι του Οργανισμού είναι ΔΗΜΟΣΙΟΙ ΠΟΡΟΙ.

Ο ΟΡΓΑΝΙΣΜΟΣ ΠΟΛΙΤΙΣΤΙΚΗΣ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ ΣΤΕΡΕΑΣ ΕΛΛΑΔΑΣ παρότι έχει δομή και οργάνωση με βάση το καταστατικό του που προσιδιάζει και ορθώς σε νομικό πρόσωπο δημοσίου δικαίου, ιδρύθηκε βάση του καταστατικού ως ΑΜΚΕ, δηλαδή αστική μη κερδοσκοπική εταιρία. Με αυτή την μορφή διαφεύγει την διαφάνεια που διασφαλίζει η ανάρτηση των αποφάσεων του στην ΔΙΑΥΓΕΙΑ.

Επειδή όμως ανήκει αποκλειστικά στην Περιφέρεια Στερεάς Ελλάδας και διαχειρίζεται τον κρίσιμο τομέα του Πολιτισμού με δημόσιους πόρους, επιδιδόμενος μάλιστα σε χρηματοδότηση φορέων της κοινωνίας των πολιτών χωρίς σαφή και αιτιολογημένη διαδικασία αξιολόγησης και κυρίως χωρίς την διαφάνεια που διασφαλίζει η ΔΙΑΥΓΕΙΑ,

Επειδή η διαχείριση του δημοσίου χρήματος και εν γένει η διαχείριση, εν τοις πράγμασι, δημοσίων φορέων, όπως είναι ο ΟΡΓΑΝΙΣΜΟΣ ΠΟΛΙΤΙΣΤΙΚΗΣ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ ΣΤΕΡΕΑΣ ΕΛΛΑΔΑΣ, ανεξαρτήτως της νομικής μορφής του, πρέπει να είναι διαφανής. Γιαυτό ΕΠΙΒΑΛΛΕΤΑΙ η εφαρμογή συστήματος δημοσίευσης όλων των αποφάσεων έτσι ώστε να είναι διαφανής και προσβάσιμη σε όλους τους πολίτες της Στερεάς Ελλάδας  η λειτουργία και η οικονομική διαχείριση του Οργανισμού

Επερωτάσθε κύριε Περιφερειάρχη και κυρία Αντιπεριφερειάρχη για τα ακόλουθα:

Αναγνωρίζετε ότι η μη υπαγωγή του Οργανισμού στην ΔΙΑΥΓΕΙΑ αφήνει περιθώριο αδιαφάνειας και περιορίζει την συλλογική υποχρέωση της Περιφερειακής Αρχής  για ΛΟΓΟΔΟΣΙΑ;

Προτίθεστε να εισάγετε προς ψήφιση Κανονισμό Διαφάνειας και Λογοδοσίας του ΟΡΓΑΝΙΣΜΟΥ ΠΟΛΙΤΙΣΤΙΚΗΣ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ ΣΤΕΡΕΑΣ ΕΛΛΑΔΑΣ και να καταστρώσετε σύστημα δημοσιότητας όμοιο με τη ΔΙΑΥΓΕΙΑ ή να δημοσιεύονται οι αποφάσεις του Οργανισμού, παρότι δεν είναι υποχρεωτικό, στην ΔΙΑΥΓΕΙΑ;

Επιπροσθέτως να ζητήσετε από το νέο Διοικητικό Συμβούλιο  του ΟΡΓΑΝΙΣΜΟΥ ΠΟΛΙΤΙΣΤΙΚΗΣ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ ΣΤΕΡΕΑΣ ΕΛΛΑΔΑΣ να καταθέσει ενός διμήνου λεπτομερή απολογισμό με οικονομικά στοιχεία της περιφερειακής περιόδου 2019-2023.

Υποχρεωτικά μετά το πέρας εκάστου οικονομικού έτους να κατατίθεται στο Περιφερειακό Συμβούλιο λεπτομερής απολογισμός με οικονομικά στοιχεία του λήξαντος οικονομικού έτους.»

 

Ο Περιφερειάρχης δεν απάντησε στα ανωτέρω ερωτήματα αλλά γενικολόγησε ότι δήθεν δημοσιεύονται στο τέλος του χρόνου απολογιστικά στοιχεία  αρνούμενος να συζητήσει τις προτάσεις μου που εν μέρει εμπέδωναν την διαφάνεια στον ΟΠΑΣΤΕ. Εάν το είχε κάνει θα είχε ίσως διασώσει μερικώς την έλλειψη νομικοπολιτικής νομιμοποίησης ενός μηχανισμού πελατειακών χρηματοδοτήσεων που όχι μόνο δεν έχει λόγο ύπαρξης αλλά είναι απροκάλυπτη δομή αδιαφανούς διαχείρισης του δημοσίου χρήματος.

 

Ο Δημήτρης Κατσούλης επανήλθε με νέα Επερώτηση απευθυνόμενος στον κ. Περιφερειάρχη και στην Πρόεδρο του Δ.Σ. του ΟΠΑΣΤΕ, καθώς είχα διαπιστώσει ότι παραβιάζεται η νομοθεσία που επιτάσσει την δημοσίευση των δαπανών απολογιστικά στο διαύγεια και συνακόλουθα υποχρεώνει τον Οργανισμό να έχει δική του σελίδα στο Διαύγεια. Η μη τήρηση του νόμου καθιστά μη νόμιμη κάθε χρηματοδότηση προς τον Οργανισμό.

Το κείμενο της επερώτησής μου είναι το ακόλουθο:

«Επανέρχομαι στα ζητήματα της διαφάνειας και της λογοδοσίας στο Οργανισμό Πολιτιστικής Ανάπτυξης Στερεάς Ελλάδας (ΟΠΑΣΤΕ).

Διαπίστωσα ότι από το 2020 και μάλιστα από 23.9.2020 είναι σε ισχύ οι διατάξεις  των παρ. 1 και 2 του άρθρου 83 του Ν. 4727 (ΦΕΚ Α' 184/23.09.2020) «Ψηφιακή Διακυβέρνηση (Ενσωμάτωση στην Ελληνική Νομοθεσία της Οδηγίας (ΕΕ) 2016/2102 και της Οδηγίας (ΕΕ) 2019/1024) - Ηλεκτρονικές Επικοινωνίες (Ενσωμάτωση στο Ελληνικό Δίκαιο της Οδηγίας (ΕΕ) 2018/1972) και άλλες διατάξεις». Στο ως άνω άρθρο ορίζεται ότι:

«Άρθρο 83

Ενίσχυση της διαφάνειας στις δαπάνες επιχορηγούμενων φορέων

 1. Αστικές Μη Κερδοσκοπικές Εταιρείες, Σωματεία, Ιδρύματα, Κοινωνικές Συνεταιριστικές Επιχειρήσεις και λοιποί μη κερδοσκοπικοί φορείς που επιχορηγούνται καθ` οιονδήποτε τρόπο από τους φορείς της Γενικής Κυβέρνησης, του άρθρου 14 του ν. 4270/2014 (Α` 143), με ποσό άνω των τριών χιλιάδων (3.000) ευρώ συνολικά ετησίως, δημοσιεύουν στην ιστοσελίδα του «Προγράμματος Διαύγεια» απολογιστικά στοιχεία δαπανών, στα οποία αναφέρονται τα νόμιμα παραστατικά που αφορούν στο ποσό της επιχορήγησης, με ιδιαίτερη αναφορά του εκδότη και του λήπτη του παραστατικού, καθώς και του αντικειμένου και του ύψους της συναλλαγής.

 2. Η παράλειψη της δημοσίευσης των ανωτέρω καταστάσεων συνεπάγεται τον αποκλεισμό των υπόχρεων φορέων από παντός είδους περαιτέρω επιχορήγηση ή χρηματοδότηση από φορείς της Γενικής Κυβέρνησης, του άρθρου 14 του ν. 4270/2014.» (Σημ: Υπογράμμιση δική μου).

Από την παραπάνω διάταξη προκύπτουν τα ακόλουθα:

1.               Ο Οργανισμός Πολιτιστικής Ανάπτυξης Στερεάς Ελλάδας (ΟΠΑΣΤΕ) έχει εκ του νόμου υποχρέωση να δημοσιεύει στο «Πρόγραμμα Διαύγεια»  απολογιστικά στοιχεία δαπανών. Την υποχρέωση την έχει ο Οργανισμός και όχι η Περιφέρεια. Συνεπώς ο Οργανισμός πρέπει να έχει δικό του παράθυρο στο Πρόγραμμα (στο «Διαύγεια» της Περιφέρειας) όπως κάθε υπόχρεος εποπτευόμενος φορέας.

2.               Η αναφορά του νομοθέτη σε «απολογιστικά στοιχεία δαπανών» δεν σχετίζεται  με τον ετήσιο απολογισμό του Οργανισμού (ειρήσθω εν παρόδω ότι καθώς φαίνεται ούτε τον απολογισμό δημοσιεύετε στο Διαύγεια). Ως «Απολογιστικά στοιχεία δαπανών» εννοούνται τα στοιχεία μετά την εκτέλεση των δαπανών. Συνεπώς πρέπει να δημοσιεύεται  κάθε δαπάνη ξεχωριστά μετά την εκτέλεσή της. Έστω κατά παρέκκλιση να εφαρμοστεί η ανάρτηση ανά εβδομάδα ή μήνα. Σε καμία περίπτωση όχι πέραν αυτής της εύλογης προθεσμίας.

3.               Το γεγονός ότι ο νομοθέτης απαιτεί τη δημοσίευση των  νόμιμων παραστατικών «που αφορούν στο ποσό της επιχορήγησης, με ιδιαίτερη αναφορά του εκδότη και του λήπτη του παραστατικού, καθώς και του αντικειμένου και του ύψους της συναλλαγής» επιβεβαιώνει την προηγούμενη διαπίστωση, δηλαδή ότι η δημοσίευση στο Πρόγραμμα Διαύγεια δεν αναφέρεται επουδενί στον ετήσιο απολογισμό και μόνο με την ανάρτηση μετά την εκτέλεση τη δαπάνης ή έστω σε εβδομαδιαία ή μηνιαία βάση, εφόσον έγιναν δαπάνες, έτσι ώστε να είναι εφικτή και λειτουργική καθώς και ελέγξιμη η δημοσίευση των νόμιμων δικαιολογητικών, πχ. όπως δημοσιεύεται το ένταλμα πληρωμής.

4.               Εφόσον ο Οργανισμός Πολιτιστικής Ανάπτυξης Στερεάς Ελλάδας (ΟΠΑΣΤΕ) δεν εφαρμόζει το άρθρο 83 του Ν. 4727 (ΦΕΚ Α' 184/23.09.2020 αποκλείεται «από παντός είδους περαιτέρω επιχορήγηση ή χρηματοδότηση» από την Περιφέρεια. Συνεπώς η μη εφαρμογή της ανωτέρω διάταξης όπως ορίζεται σε αυτή καθιστά όλες τις μετά την ισχύ της διάταξης χρηματοδοτήσεις, δηλαδή μετά την 23^η Σεπτεμβρίου 2020, μη νόμιμες καθότι παραβιάζουν την διάταξη της παρ. 2 και συνεπώς καταρχήν χαρακτηρίζονται ως αχρεωστήτως καταβληθείσες.

5.               Από την ενδελεχή αναζήτηση στο Διαύγεια σχετικών δημοσιεύσεων διαπίστωσα ότι δεν υπάρχουν ενώ ο Οργανισμός δεν έχει για τον σκοπό αυτό δικό του παράθυρο ως εποπτευόμενος φορέας.

6.               Τίθεται επείγον ζήτημα αποκατάστασης της νομιμότητας προκειμένου να αποφευχθεί η προσβολή της νομιμότητας των αποφάσεων του Οργανισμού και των αποφάσεων της Περιφέρειας περί χρηματοδότησης παντός είδους του Οργανισμού.

Κατόπιν των ανωτέρω:

ΕΠΕΡΩΤΑΣΘΕ

1.               Να λάβετε άμεσα, χωρίς χρονοτριβή, πρωτοβουλία εφαρμογής των διατάξεων  των παρ. 1 και 2 του άρθρου 83 του Ν. 4727 (ΦΕΚ Α' 184/23.09.2020 για την δημοσίευση των εκτελεσθέντων δαπανών στο Πρόγραμμα Διαύγεια από τον ίδιο τον Οργανισμό.

2.               Να σταματήσει άμεσα κάθε χρηματοδότηση από την Περιφέρεια στον Οργανισμό Πολιτιστικής Ανάπτυξης Στερεάς Ελλάδας (ΟΠΑΣΤΕ) διότι εφόσον δεν εφαρμόζεται η διάταξη της παρ.1 του άρθρου 83 του Ν. 4727 (ΦΕΚ Α' 184/23.09.2020 η οποιαδήποτε επιχορήγηση ή χρηματοδότηση απαγορεύεται δυνάμει της διάταξης της παρ.2 του ίδιου άρθρου. Η δε παραβίαση θα οδηγήσει σε καταλογισμό σε βάρος των μελών του οργάνου που αποφασίζει την χρηματοδότηση.

3.               Η Πρόεδρος του Οργανισμού να υλοποιήσει άμεσα χωρίς χρονοτριβή την υποχρέωση που προκύπτει από τα ανωτέρω.»

 

Στην επερώτηση αυτή δεν απάντησε ο Περιφερειάρχης, σιώπησε, κατά παράβαση του νόμου και του Κανονισμού του Περιφερειακού Συμβουλίου, η δε Πρόεδρος του ΟΠΑΣΤΕ παρέπεμψε σε Γνωμοδότηση της Νομικής Υπηρεσίας.

Η γνωμοδότηση αναμένεται παρότι έχουν περάσει τουλάχιστον δύο μήνες έκτοτε.