ΚΕΝΤΡΑ ΚΑΙΝΟΤΟΜΙΑΣ ΚΑΙ ΥΠΟΣΤΗΡΙΞΗΣ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ ΤΗΣ ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΣ ΣΤΕΡΕΑΣ ΕΛΛΑΔΑΣ …Η ΚΟΡΟΪΔΙΑ «ΠΑΕΙ ΣΥΝΝΕΦΟ»

 

Του Δημήτρη Κατσούλη

 Στις 3 Απριλίου 2017 ανακοινώθηκε με Δελτίο Τύπου της Περιφέρειας ότι ιδρύεται στην Στερεά Ελλάδα το πρώτο Περιφερειακό Κέντρο Καινοτομίας «Με στόχο να αποτελέσει η Στερεά Ελλάδα το κέντρο υποδοχής και υποστήριξης έξυπνων, δημιουργικών και καινοτόμων εφαρμογών για όλους τους τομείς δημόσιας πολιτικής, ξεκίνησε τη δραστηριότητά του το Κέντρο Καινοτομίας “Open”. Πρόκειται για μια πρωτοβουλία της Περιφέρειας Στερεάς Ελλάδας στο πλαίσιο της στρατηγικής “Έξυπνη Περιφέρεια”, που υποστηρίζεται από τις υπηρεσίες της περιφερειακής αυτοδιοίκησης, πρωτοβουλίες και πολίτες.» Η ιστοσελίδα του Κέντρου  http://opencentralgreece.gr/  σήμερα δεν «παίζει» πουθενά, δεν βρίσκεται!!!. Ο τότε Περιφερειάρχης κ. Μπακογιάννης δήλωνε ότι «Δημιουργούμε και υποστηρίζουμε δίκτυα φέρνοντας κοντά καινοτόμους ερευνητές, επιχειρηματίες και ειδικούς με τις τοπικές και περιφερειακές διοικήσεις για τη δημιουργία πολιτικών και εφαρμογών που εστιάζουν σε λύσεις» συμπληρώνοντας ότι «στόχος είναι η κοινωνική και οικονομική ανάπτυξη σε τοπικό επίπεδο».

Εντούτοις δεν μας είναι γνωστό κανένα εμβληματικό έργο ή σπουδαίες δράσεις εκείνου του Κέντρου Καινοτομίας έτσι ώστε να διαπιστώσουμε ότι πράγματι κάτι έγινε.  Είχε επίσης ανακοινωθεί ότι το Κέντρο «χρηματοδοτείται από το Περιφερειακό Ταμείο Ανάπτυξης και δημοσιεύει ετήσιο απολογισμό πεπραγμένων» πλην όμως δεν έχουμε υπόψη μας κανέναν αναρτημένο ή δημοσιευμένο απολογισμό.

Εν συνεχεία, η Περιφέρεια Στερεάς Ελλάδας, στο πλαίσιο του στρατηγικού της σχεδίου για την ενίσχυση της επιχειρηματικότητας και της εξωστρέφειας, προχώρησε στη δημιουργία του Κέντρου Υποστήριξης Επιχειρήσεων (ΚΥΕ), προκειμένου να αποτελέσει σημείο αναφοράς, τόσο για τις υφιστάμενες επιχειρήσεις, όσο και για τους εν δυνάμει επενδυτές. Το Κ.Υ.Ε. ιδρύθηκε  στο πλαίσιο της προγραμματικής περιόδου του ΕΣΠΑ 2014-2020, η λειτουργία του συγχρηματοδοτήθηκε από το Επιχειρησιακό Πρόγραμμα της Περιφέρειας Στερεάς Ελλάδας και υλοποιήθηκε από το Περιφερειακό Ταμείο Ανάπτυξης. Έχει έδρα τη Λαμία, και τοπικά γραφεία σε κάθε περιφερειακή ενότητα της Στερεάς Ελλάδας. Το Κ.Υ.Ε. είχε δύο στόχους: O πρώτος στόχος ήταν  να υποστηρίξουν τον υφιστάμενο επιχειρηματία και τον υποψήφιο επενδυτή της Περιφέρεια Στερεάς Ελλάδας, παρέχοντας υπηρεσίες ενημέρωσης και δικτύωσης, αλλά και να προάγουν την επιχειρηματική τους κουλτούρα προς την εξωστρέφεια, την ανταγωνιστικότητα και την καινοτομία. Ο δεύτερος στόχος ήταν να προσελκύσουν επενδύσεις από το εξωτερικό, αλλά και από την υπόλοιπη Ελλάδα.

Με Δελτίο Τύπου στις 22 Αυγούστου 2024   ο Περιφερειάρχης ανακοίνωσε την ένταξη του Μηχανισμού Ανάδειξης Καινοτομίας στο τρέχον ΕΣΠΑ και μάλιστα χαρακτήρισε την πράξη ένταξης ως συνέχιση του Κέντρου Υποστήριξης Επιχειρήσεων (ΚΥΕ) με στόχο την ενίσχυση και αναβάθμιση του ρόλου του σε Μηχανισμό Ανάδειξης Καινοτομίας. Αυτή την φορά ο Μηχανισμός λειτουργεί στο πλάιο του Αναπτυξιακού Οργανισμού της Περιφέρειας «Σκαπάνη Α.Ε.» και έχει ως βασική αποστολή:

ü    Την ενίσχυση της έρευνας και της καινοτομίας στην Περιφέρεια Στερεάς Ελλάδας.

ü    Την  προσέλκυση επενδύσεων.

ü    Την  επίσπευση των διαδικασιών αδειοδότησης επιχειρήσεων.

Η πράξη συγχρηματοδοτείται από το Ευρωπαϊκό Ταμείο Περιφερειακής Ανάπτυξης. Η συγχρηματοδοτούμενη δημόσια δαπάνη για τον υπολογισμό της στήριξης της Ευρωπαϊκής Ένωσης ανέρχεται σε 1.411.765,20 ευρώ.  Ο Περιφερειάρχης στις 22 Αυγούστου 2025 δήλωνε ότι :  «Προχωρούμε ένα ακόμη βήμα προς τα εμπρός με την συνέχιση και μετεξέλιξη του “Κέντρου Υποστήριξης Επιχειρήσεων”, που λειτούργησε κατά την προηγούμενη προγραμματική περίοδο. Το έργο που έχει επιτελέσει μας ενθάρρυνε να εντάξουμε χρηματοδότηση ύψους 1.411.765,20 ευρώ στο νέο μας ΕΣΠΑ για την ενίσχυση και αναβάθμιση του ρόλου του σε “Μηχανισμό Ανάδειξης Καινοτομίας”. Βασική αποστολή του νέου “Μηχανισμού” είναι η στήριξη της ερευνητικής και επιχειρηματικής καινοτομίας, η προέλκυση επενδύσεων και η επίσπευση των διαδικασιών αδειοδότησης. Σταθερός μας στόχος είναι η στήριξη κάθε υγιούς επιχείρησης και τελικά η στήριξη της τοπικής μας οικονομίας».

Μέχρι σήμερα δεν έχει διενεργήσει απολογισμό τόσο πολιτικό, όσο και κυρίως επιχειρησιακό και οικονομικό για την λειτουργία των δύο ανωτέρω Κέντρων, Καινοτομίας και Υποστήριξης Επιχειρήσεων, έτσι ώστε να αξιολογηθεί η αποτελεσματικότητά τους και ενόψει της λειτουργίας του Μηχανισμού Ανάδειξης Καινοτομίας. Εν τω μεταξύ το ετήσιο μισθολογικό κόστος του Μηχανισμού ανέρχεται σε  ανέρχεται σε 252.000 ευρώ για τις 13 θέσεις εργασίας. Εάν αυτές είναι όπως και του Κέντρου Υποστήριξης Επιχειρήσεων τίποτε δεν αποκλείει ο τίτλος να είναι απλώς «προπέτασμα καπνού».

Η πλήρης λογοδοσία για την λειτουργία τόσο του αποκαλούμενου Κέντρου Καινοτομίας όσο και του Κέντρου Υποστήριξης Επιχειρήσεων είμαι επίκαιρη και απαιτείται να γίνει τώρα έτσι ώστε να μπορεί να αξιολογηθεί , από τούδε και στο εξής, η αποτελεσματικότητα του πραγματικού έργου του Μηχανισμού ως προς την ανάδειξη της Καινοτομίας,

Εξάλλου η Περιφέρεια Στερεάς Ελλάδας υστερεί σε επιδόσεις στην Καινοτομία και εν γένει την «έξυπνη ανάπτυξη» με βάση τα δεδομένα της Στρατηγικής Έξυπνης Εξειδίκευσης για την  Περιφέρεια της Στερεάς Ελλάδας του 2015, αλλά και τα δεδομένα του 2019 (ΕΚΤ (2021), Έρευνα, Ανάπτυξη & Καινοτομία στις Ελληνικές Περιφέρειες. Έκδοση 2021.  Αθήνα: Εθνικό Κέντρο Τεκμηρίωσης και Ηλεκτρονικού Περιεχομένου. Η έκδοση διατίθεται ηλεκτρονικά στη διεύθυνση https://metrics.ekt.gr)  αλλά και  οι πρόσφατοι ΕΚΤ (2025), «Βασικοί Δείκτες Έρευνας και Ανάπτυξης για δαπάνες και προσωπικό το 2023 στην  Ελλάδα» (Εθνικό Κέντρο Τεκμηρίωσης & Ηλεκτρονικού Περιεχομένου. Η έκδοση διατίθεται ηλεκτρονικά στη διεύθυνση https://metrics.ekt.gr.) επιβεβαιώνουν ότι μόνο οι πολύ μεγάλες βιομηχανίες που εδρεύουν στην Στερεά Ελλάδα παράγουν με τις δικές τους δομές Έρευνα και Καινοτομία ενώ όλοι οι άλλοι δείκτες αποδεικνύουν ότι η Στερεά Ελλάδα συνεχίζει να υστερεί τόσο στις δομές όσο και στην ανάδειξη της Έρευνας και της Καινοτομίας.

Όταν δε γίνεται λόγος για Καινοτομία δεν αναφερόμαστε σε αόριστη και επικοινωνιακής χρήσης όρο αλλά στην πραγματική καινοτομία δηλαδή στην εφαρμοσμένη χρήση της γνώσης με σκοπό την παραγωγή ή/και παροχή νέων ή ουσιαστικά βελτιωμένων προϊόντων, διαδικασιών ή/και υπηρεσιών που βρίσκουν άμεσης παραγωγικής, χρηστικής ή/και εμπορικής εφαρμογής. Γενικότερα δε  η καινοτομία συνίσταται στην παραγωγή, την αφομοίωση και την εκμετάλλευση με επιτυχία των νέων επιτευγμάτων ή ιδεών στον οικονομικό και κοινωνικό τομέα.

Κατόπιν των ανωτέρω τίθενται εύλογα ερωτήματα.

1.               Μπορεί κανείς να απαριθμήσει τα δέκα (10) σημαντικότερα έργα ή δράσεις του Κέντρου Καινοτομίας που ανακοίνωσε στις 3 Απριλίου 2017 ο κ. Μπακογιάννης;

2.               Πόσες θέσεις εργασίας δημιούργησε η Περιφέρεια ή το Περιφερειακό Ταμείο Ανάπτυξης, στο Κέντρο Καινοτομίας;

3.               Πόσο κόστισε έως σήμερα το Κέντρο Καινοτομίας και ποιες ήταν οι πηγές χρηματοδότησης. Έχει άραγε δημοσιευθεί κάποια έκθεση πεπραγμένων;

4.               Σε ποιο βαθμό συνέβαλε το Κέντρο Καινοτομίας στην βελτίωση των δεικτών που καταγράφονται στην Μελέτη για την Στρατηγική Έξυπνης Εξειδίκευσης για την  Περιφέρεια της Στερεάς Ελλάδας του 2015 ;

5.               Μπορεί κανείς να απαριθμήσει τα είκοσι (20) σημαντικότερα έργα ή δράσεις του Κέντρου Υποστήριξης Επιχειρήσεων της Περιφέρειας Στερεάς Ελλάδας από την έναρξη της λειτουργίας του έως σήμερα;

6.               Πόσες θέσεις εργασίας δημιούργησε η Περιφέρεια ή το Περιφερειακό Ταμείο Ανάπτυξης, στο Κέντρο Υποστήριξης Επιχειρήσεων;

7.               Πόσο κόστισε έως σήμερα το Κέντρο Υποστήριξης Επιχειρήσεων  και από ποιες ήταν οι πηγές χρηματοδότησης;

Οι Απαντήσεις είναι αποκαλυπτικές

Στην ειδική συνεδρίαση της Λογοδοσίας του Περιφερειακού Συμβουλίου Στερεάς Ελλάδας, στις 30.10.2025,   έθεσα το θέμα του απολογισμού του Κέντρου Καινοτομίας της Περιφέρειας και του Κέντρου Υποστήριξης Επιχειρήσεων που είχαν ιδρυθεί το 2017 επί περιφερειακής Αρχής Μπακογιάννη και στο πλαίσιο του ΕΣΠΑ 2014-2020. Τότε μάλιστα είχαν διαφημιστεί από τον Περιφερειάρχη ως καινοτόμες και πρωτοποριακές πρωτοβουλίες. Στο διάστημα όμως των χρόνων που ακολούθησαν τα δύο αυτά Κέντρα έπεσαν στην αφάνεια χωρίς να προβάλλουν κάποιες σημαντικές δράσεις. Ενόψει της λειτουργίας του Μηχανισμού Ανάδειξης της Καινοτομίας στο πλαίσιο του τρέχοντος ΕΣΠΑ ο οποίος ανακοινώθηκε ως συνέχεια του Κέντρου Υποστήριξης Επιχειρήσεων (το Κέντρο Καινοτομίας «χάθηκε» στην απραξία εξαρχής), ζήτησα απολογισμό, πολιτικό, επιχειρησιακό και οικονομικό αυτών των δράσεων.

Εξάλλου η Περιφέρεια Στερεάς Ελλάδας ήταν και παραμένει ουραγός στην λεγόμενη Έξυπνη Εξειδίκευση, δηλαδή στην έρευνα και την καινοτομία στους βασικούς τομείς της περιφερειακής οικονομίας. Η πιθανή δραστηριότητα αυτών των Κέντρων μπορούσε να βελτιώσει την θέση της Περιφέρειας.

Ζήτησα να αναφερθούν δέκα έως είκοσι πιο εμβληματικές δράσεις αυτών των Κέντρων, πόσο προσωπικό απασχόλησαν, πόσο κόστισαν και πως βελτιώθηκε η θέση της Περιφέρειας στην ‘Έξυπνη Εξειδίκευση και ανάπτυξη.

Ο Περιφερειάρχης ο οποίος υποτίθεται ότι λογοδοτεί και ο οποίος ως διάδοχος του Μπακογιάννη έχει την πολιτική ευθύνη για την απόδοση αυτών των βαρύγδουπων δομών σιώπησε, όπως συνήθως κάνει. Την απάντηση έδωσε ο Αντιπεριφερειάρχης Επιχειρηματικότητας κ. Κώστας Γαλάνης ο οποίος πράγματι κατέβαλε προσπάθεια να απαντήσει στα ερωτήματα μου.

Δήλωσε ότι το Κέντρο Υποστήριξης Επιχειρηματικότητας κόστισε 1.200.000 ευρώ περίπου και απασχόλησε δέκα (10) εργαζόμενους. Για τα υπόλοιπα ερωτήματα και κυρίως  για τα εμβληματικά έργα θα απαντήσει μόλις ενημερωθεί και αυτός. Το Κέντρο Καινοτομίας μάλλον δεν το γνωρίζει κανείς.

Κατόπιν αυτών προκύπτει το συμπέρασμα ότι η Περιφερειακή Αρχή Μπακογιάννη Σπανού που έχουν υπερβεί τη δεκαετία στο τιμόνι της Περιφέρειας Στερεάς Ελλάδας εξαντλεί  την πολιτική και διοικητική της αποτελεσματικότητα σε βαρύγδουπες εξαγγελίες δήθεν καινοτόμων πρωτοβουλιών που τελικά καταλήγουν σε κάποια φλύαρα και ανακριβή Δελτία Τύπου, σε προσλήψεις δικών της παιδιών για να στελεχώσουν ομάδες ανύπαρκτων έργων και δράσεων. Θα περίμενε κανείς από νέους και φιλόδοξους πολιτικούς να έχουν την ενάργεια να παραδώσουν έργο σε τομείς έξυπνης ανάπτυξης και να βελτιώσουν τους δείκτες έρευνας και καινοτομίες σε όλες τις δημόσιες πολιτικές που ασκεί η Περιφέρεια. Αντί αυτού όμως το μόνο έργο τους είναι η επικοινωνιακή βουλιμία και  η διαχείριση ψευδαισθήσεων. Είναι καιρός να ετοιμάζονται για την έξοδο για να κατορθώσει αυτός ο τόπος να αποκτήσει ηγεσία επάξια μίας ισχυρής Περιφέρειας που οραματίζεται σχεδιάζει και πραγματώνει την Στερεά Ελλάδα της Ανάπτυξης και της Ευημερίας.

Σε κάθε περίπτωση η παράταξη ΠΑΤΡΙΔΑ ΜΑΣ Η ΣΤΕΡΕΑ θα παρακολουθήσει και θα ελέγξει τον λεγόμενο Μηχανισμό Ανάδειξης Καινοτομίας για να μην καταντήσει όπως τα «Κέντρα φαντάσματα» της προηγούμενης προγραμματικής περιόδου.